در کار من با زخم ، غالباً فقدان تشخیص ایسکمی را پیدا می کنم ، یا بدتر از آن ، تشخیص غلط پیدا می کنم.

ایسکمی در اثر انسداد شدید عروق ایجاد می شود که جریان خون را به طور جدی کاهش می دهد.

اگر شریان ها در قلب باشند ، حمله قلبی پیدا خواهید کرد. اگر عروق در مغز باشند ، سکته مغزی پیدا می کنید. در پوست ، زخمی پیدا خواهید کرد.

این یک مشکل نادر نیست ،

با این حال هنوز بیماران تشخیص داده نمی شوند – چرا؟

20 درصد از تمام زخم ها به علت ایسکمی است.

ایسکمی اندام بحرانی 1٪ افراد بالای 50 سال را تحت تأثیر قرار می دهد و برای افراد بالای 70 سال دو برابر است.

از هر چهار دیابتی یک نفر دچار ایسکمی حیاتی اندام می شود. در کشور امریکا، هر شش دقیقه یک قسمت پایینی پا قطع می شود و 80٪ این موارد از “ایسکمی” است.

برای پی بردن به سوالات خود با ما همراه باشید.

زخم ایسکمی چیست؟

زخمهای ایسکمیک در نتیجه انسداد خون رسانی به بسترهای عروقی در بدن رخ می دهد. غالباً این نوع زخمها روی پاها ، و انگشتان پا ایجاد می شود.

به ویژه آنها اغلب در قسمت های مختلف پا ، نوک انگشتان یا نوک انگشتان پا یا بین انگشتان پا ظاهر می شوند که پوست تمایل دارد به هم بخورد.

زخم ایسکمیک می تواند در صورت جریان خون ضعیف در پاها ایجاد شود. ایسکمیک به معنای کاهش جریان خون در ناحیه ای از بدن است. جریان خون ضعیف باعث از بین رفتن سلول ها و آسیب رساندن به بافت می شود.

بیشتر زخم های ایسکمیک در پاها و انگشتان پا ایجاد می شوند.

این نوع زخم ها می توانند به آرامی بهبود یابند.

علل ایجاد زخم ایسکمیک چیست؟

انسداد به هر قسمت از بدن ، بافت آسیب دیده را از مواد مغذی ضروری محروم کرده و باعث آسیب در سطح سلولی می شود در جایی که فرآیندها برای پیشرفت به اکسیژن نیاز دارند.

یکی از مهمترین دلایل انسداد خون رسانی آترواسکلروز است ، جایی که دیواره های شریانی به آرامی ضخیم شده و از خاصیت ارتجاعی کمتری برخوردار می شوند و از جریان خون به طور صحیح در این عروق خونی جلوگیری می کند.

افرادی که قبلاً از نارسایی شریانی و بی حسی در نواحی اندام تحتانی خود رنج می برند نیز در معرض خطر افزایش زخم های ایسکمیک قرار دارند.

گرفتگی عروق (تصلب شرایین) شایعترین علت ایجاد زخم های ایسکمیک است.

گرفتگی عروق از جریان سالم خون به پاها جلوگیری می کند. این بدان معنی است که بافت های پاهای شما مواد مغذی و اکسیژن کافی دریافت نمی کنند.

کمبود مواد مغذی باعث از بین رفتن سلول ها شده و به بافت آسیب می رساند.

همچنین بافت آسیب دیده که جریان خون کافی دریافت نمی کند، با سرعت کمتری ترمیم می شود.

شرایطی که در آن پوست ملتهب شده و مایعات در پاها جمع می شود نیز می تواند باعث زخم ایسکمیک شود.

افرادی که جریان خون ضعیفی دارند اغلب دچار آسیب عصبی یا زخم پا در اثر دیابت می شوند. آسیب عصبی باعث می شود ناحیه ای در کفش که دچار سایش می شود و باعث زخم می شود ، دشوارتر شود. به محض ایجاد زخم ، جریان خون ضعیف باعث بهبودی زخم می شود.

علائم زخم  ایسکمی

علائم زخم های ایسکمیک عبارتند از:

• ممکن است زخم در پاها ، مچ پا ، انگشتان پا و بین انگشتان پا ظاهر شود.
• زخم ها، قرمز تیره ، زرد ، خاکستری یا سیاه باشند.
• لبه های برجسته اطراف زخم (بیرون زده به نظر می رسد).
• خونریزی ندارد
• زخم عمیقی که ممکن است از طریق آن تاندون ها نمایان شود.
• زخم ممکن است دردناک باشد یا نباشد.
• پوست روی پا براق، سفت، خشک و بدون مو به نظر می رسد.
• آویزان کردن پا پا به سمت پایین از تخت یا صندلی باعث قرمز شدن پا می شود.
• وقتی پا را بالا می آورید ، پا کم رنگ و در لمس سرد به نظر می رسد.
• درد در پا یا ساق پا ، اغلب شب ها. هنگامی که پا به سمت پایین آویزان می شود ممکن است درد برطرف شود.

چه کسی در معرض خطر ایسکمی است؟

هر کس با گردش خون ضعیف در معرض خطر زخم های ایسکمیک است.

سایر شرایطی که می تواند باعث ایجاد زخم های ایسکمیک شود عبارتند از:

• بیماری هایی که باعث التهاب می شوند ، مانند لوپوس
• فشار خون بالا
• سطح کلسترول بالا
• بیماری مزمن کلیوی
• انسداد عروق لنفاوی، که باعث جمع شدن مایعات در پاها می شود
• سیگار کشیدن

مراقبت از زخم ایسکمی

برای درمان زخم ایسکمیک ، باید جریان خون در پاهای شما بازیابی شود. ممکن است نیاز به مصرف دارو داشته باشید. در برخی موارد ، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

ارائه دهنده خدمات بهداشتی به شما نشان می دهد که چگونه از زخم خود مراقبت کنید.

دستورالعمل های اصلی عبارتند از:

• برای جلوگیری از عفونت، همیشه زخم را تمیز و بانداژ کنید.
• ارائه دهنده خدمات شما به شما می گوید که چند بار نیاز به تغییر پانسمان دارید.
• پانسمان و پوست اطراف آن را خشک نگه دارید. سعی کنید بافت سالم اطراف زخم خیلی خیس نشود. این می تواند بافت سلامتی را نرم کرده و باعث بزرگتر شدن زخم شود.
• قبل از استفاده از پانسمان ، زخم را طبق دستورالعمل ارائه دهنده خود کاملا تمیز کنید.
• ممکن است بتوانید لباس خود را عوض کنید یا اعضای خانواده بتوانند کمک کنند. یک پرستار مراجعه کننده نیز ممکن است به شما کمک کند.

جلوگیری از زخم ایسکمی

اگر در معرض ابتلا به زخم های ایسکمیک هستید ، انجام این مراحل می تواند به جلوگیری از مشکلات کمک کند:

1. هر روز پا و پاهای خود را بررسی کنید. بالا و پایین، مچ پا، پاشنه پا و بین انگشتان پا را بررسی کنید. به دنبال تغییر در رنگ و مناطق قرمز یا زخم باشید.
2. کفشی بپوشید که به درستی متناسب باشد و پاهایتان را مالش یا فشار ندهد. جوراب هایی متناسب بپوشید. جوراب های خیلی بزرگ می توانند در کفش های شما جمع شوند و باعث مالش یا پوست شوند، که می تواند منجر به زخم شود.
3. سعی کنید در یک حالت بیش از حد نشسته و بایستید.
4. از پاها در برابر سرما محافظت کنید.
5. پا برهنه راه نروید. از پاها در برابر آسیب محافظت کنید.
6. از جوراب های فشاری یا بسته بندی استفاده نکنید، مگر اینکه ارائه دهنده شما به شما گفته باشد. اینها ممکن است جریان خون را محدود کنند.
7. پاها را در آب داغ خیس نکنید.
8. برخی از تغییر در سبک زندگی می تواند به جلوگیری از زخم های ایسکمیک کمک کند. اگر زخم دارید ، انجام این مراحل می تواند جریان خون را بهبود بخشد و به بهبود آن کمک کند.
9. ترک سیگار. سیگار کشیدن منجر به گرفتگی عروق می شود.
10. اگر دیابت دارید سطح قند خون خود را کنترل کنید. این به شما کمک می کند تا سریعتر بهبود یابید.
11. تا می توانید ورزش کنید. فعال ماندن می تواند به جریان خون کمک کند.
12. غذاهای سالم بخورید و شب زیاد بخوابید.
13. وزن کم کنید اگر سنگین وزن هستید.
14. فشار خون و سطح کلسترول خود را کنترل کنید.

چه موقع با دکتر تماس بگیریم؟

در صورت مشاهده علائم آلودگی از جمله:

• قرمزی ، افزایش گرما یا تورم در اطراف زخم
• ترشحات بیشتر از قبل باشد یا ترشحات که مایل به زرد یا کدر است
• خون ریزی
• وجود بو
• تب یا لرز
• افزایش درد

درمان زخم ایسکمی

درمان تا حد زیادی به شدت زخم بستگی دارد. در موارد شدید پزشکان ممکن است برای بازگرداندن گردش خون در ناحیه آسیب دیده ، جراحی را برای دور زدن رگهای خونی مسدود شده توصیه کنند.

هدف اصلی از درمان کاهش درد ، جلوگیری از ایجاد بیشتر این نوع زخم ها ، کنترل مداوم زخم ها و جلوگیری از گسترش آن و نظارت بر علائم هرگونه عفونت است.

با توجه به دشواری در درمان زخم های ایسکمیک ، متخصصان بهداشت اقدامات مختلف پیشگیرانه را به افراد در معرض خطر توصیه می کنند. این موارد شامل ترک سیگار ، شرکت در فعالیتهای بدنی منظم ، حفظ مصرف آب کافی و حفظ رژیم غذایی سالم برای جلوگیری از فشار خون بالا ، کلسترول بالا و دیابت است – همه اینها از عوامل خطر در ایجاد زخم های ایسکمیک هستند.

تشخیص زخم ایسکمی 

برای تشخیص ایسکمی ، ابتدا به بیمار خود نگاه کنید. آیا بیمار شما دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شده است؟ در این صورت ، ایسکمی دارند.

• وقتی پاها و پاها را بررسی می کنید ، به رنگ ، دما ، توزیع مو و نبض نگاه کنید. آیا مو کاهش یافته است؟
• آیا پاها یا پاها سرد و کمرنگ هستند؟
• آیا می توانید نبض پیدا کنید؟
• علامت گمراه کننده ، روبر وابسته است – هنگام آویزان شدن ، پاها قرمز است.
• یک آزمایش ساده کنار تخت ، بالا بردن پا است. اگر رنگ آنها کم رنگ و سفید شود ، این امر تشخیص ایسکمی است.
• یک آزمایش آسان دیگر ، شاخص مچ پا / بازو (ABI) است.
• به سادگی نسبت فشار خون سیستولیک مچ پا به فشار خون سیستولیک بازویی را بررسی کنید.
• هر چیزی کمتر از 0.8 ایسکمی است.
• مراجعه به جراح عروق برای ارزیابی نیز مناسب است.
• آیا بیمار شما زخم دارد؟
• آیا دردناک است؟
• آیا اسکار خشک دارد؟

اینها همه علائم زخم ایسکمیک است.

محمدحسین شهرابادی محقق و پزوهشگر در زمینه زخم و سوختگی و استومی

منابع:

https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/

https://healthtimes.com.au/hub/wound-care/59/guidance/healthinsights/what-are-ischemic-wounds/2232/

https://evtoday.com/articles/2017-may/ischemic-and-venous-wound-identification-what-we-look-for

https://www.woundsource.com/blog/recognizing-and-diagnosing-ischemia-in-wound-treatment